Góry Orlickie najciekawsze szlaki
Góry Orlickie, będące częścią Sudetów, to jeden z najbardziej malowniczych regionów górskich w Polsce i Czechach. Ich niepowtarzalny krajobraz, bogactwo przyrody oraz liczne szlaki turystyczne przyciągają miłośników pieszych wędrówek z całego kraju. Niezależnie od pory roku, Góry Orlickie oferują wiele atrakcji, od malowniczych widoków po historyczne zabytki. W niniejszym artykule przedstawimy najciekawsze szlaki, które warto odwiedzić, oraz praktyczne wskazówki dla turystów.
Zapraszamy do odkrycia uroków Gór Orlickich i zaplanowania niezapomnianej przygody!
Spis treści
Charakterystyka Gór Orlickich
Położenie geograficzne i przyroda
Góry Orlickie są częścią Sudetów Środkowych i rozciągają się na pograniczu Polski i Czech. Charakteryzują się łagodnymi wzniesieniami, porośniętymi gęstymi lasami świerkowymi oraz malowniczymi dolinami. Występują tu również liczne potoki i strumienie, które dodają krajobrazowi niezwykłego uroku. Region ten słynie z czystego powietrza oraz spokojnej atmosfery, co czyni go idealnym miejscem na wypoczynek i kontakt z naturą.
Najważniejsze szczyty i formacje geologiczne
Najwyższym szczytem pasma jest Wielka Desztna (1115 m n.p.m.), która stanowi popularny cel wędrówek. Inne ważne wzniesienia to Góra Orlica (1084 m n.p.m.) oraz Vrchmezí. Pasmo wyróżnia się także obecnością licznych formacji skalnych, takich jak piaskowce i granity, które nadają mu unikalny charakter. W niektórych miejscach można znaleźć ciekawe zjawiska geologiczne, takie jak skalne grzyby czy głębokie wąwozy, powstałe na skutek procesów erozyjnych.
Flora i fauna
Region ten słynie z różnorodności biologicznej. Występują tu m.in. rzadkie gatunki roślin górskich, takie jak goryczka trojeściowa, storczyki oraz kosodrzewina na wyższych partiach. W lasach przeważają świerki, buki oraz jodły, a w dolinach można spotkać rozległe łąki pełne kwiatów.
Fauna Gór Orlickich jest równie bogata. Zamieszkują je liczne ssaki, w tym jelenie, sarny, dziki, lisy i borsuki. Występują tu także rzadkie gatunki ptaków, takie jak orzeł przedni, myszołowy i jastrzębie. Na terenach podmokłych można spotkać płazy, w tym traszki oraz żaby.
Najciekawsze szlaki turystyczne
Szlak na Wielką Desztną (szlak czerwony)
Szlak czerwony prowadzący z Zieleńca na Velką Deštną to malownicza trasa o długości około 7 km. Jest to jedna z najciekawszych tras w Górach Orlickich, oferująca piękne widoki, interesujące punkty na trasie oraz stosunkowo łagodny profil wysokościowy, co sprawia, że jest dostępna dla większości turystów. Przejście zajmuje około 2-3 godzin w zależności od tempa marszu i warunków pogodowych.
Start: Zieleniec (pod Hutniczą Kopą)
Wędrówkę rozpoczynamy w Zieleńcu, który jest popularnym ośrodkiem turystycznym i narciarskim. Czerwony szlak prowadzi nas w stronę Hutniczej Kopy (765 m n.p.m.), niewielkiego wzniesienia w pobliżu Zieleńca. Już na samym początku trasy otwierają się widoki na okoliczne pasma górskie oraz rozległe łąki Zieleńca, które wiosną i latem pokrywają się kolorowymi kwiatami.
Šerlich Sedlo (992 m n.p.m.)
Po około 4 km marszu docieramy do przełęczy Šerlich (Sedlo Šerlich), która jest jednym z kluczowych punktów na trasie. Znajduje się tutaj Masarykova Chata, jedno z najbardziej znanych schronisk w tej części Sudetów, w którym można odpocząć, zjeść ciepły posiłek i napić się herbaty przed dalszą wędrówką. Przełęcz stanowi ważny węzeł szlaków turystycznych, a widoki na czeską stronę Gór Orlickich są tutaj wyjątkowo piękne.
Podejście na Velką Deštną (1115 m n.p.m.)
Z Šerlich Sedlo rozpoczynamy ostatni etap wędrówki w kierunku najwyższego szczytu Gór Orlickich – Velkej Deštnej. Trasa prowadzi przez gęste lasy świerkowe oraz wysokogórskie polany. W miarę nabierania wysokości las stopniowo przerzedza się, odsłaniając coraz bardziej panoramiczne widoki. Po przejściu około 3 km od przełęczy docieramy na szczyt.
Velká Deštná – najwyższy szczyt Gór Orlickich
Na szczycie znajduje się nowoczesna wieża widokowa, z której rozpościera się spektakularny widok na całe Sudety. Przy dobrej pogodzie można dostrzec Karkonosze, Góry Stołowe oraz Jesioniki. Jest to idealne miejsce na odpoczynek i podziwianie krajobrazów.
Szlak Orlickiego Grzbietu (szlak niebieski)
Zielony szlak prowadzący z Zieleńca na Orlicę (1084 m n.p.m.), najwyższy szczyt polskiej części Gór Orlickich, to krótka, lecz niezwykle malownicza trasa. Przejście zajmuje około 1-1,5 godziny, a różnica wysokości wynosi około 200 metrów, co sprawia, że szlak jest dostępny dla turystów o różnym poziomie kondycji.
Start: Zieleniec
Wędrówkę rozpoczynamy w Zieleńcu – popularnym ośrodku turystycznym, który przyciąga miłośników gór zarówno latem, jak i zimą. Zielony szlak prowadzi początkowo przez otwarte przestrzenie, skąd rozciągają się widoki na okoliczne łąki i pasma górskie. Trasa wkrótce wchodzi w las, gdzie zaczyna się stopniowe, ale łagodne podejście.
Kamień Rübartscha
Po około 1,5 km marszu docieramy do jednego z ciekawszych punktów na trasie – Kamienia Rübartscha. Jest to pamiątkowy głaz poświęcony Friedrichowi Rübartschowi, XIX-wiecznemu badaczowi Gór Orlickich i propagatorowi turystyki w tym regionie. Miejsce to jest doskonałe na krótki odpoczynek i chwilę refleksji nad historią tych gór.
Podejście na Orlicę
Po minięciu Kamienia Rübartscha ścieżka zaczyna piąć się nieco bardziej stromo w górę, prowadząc przez gęsty las świerkowy. W miarę zbliżania się do szczytu pojawiają się pierwsze prześwity, odsłaniające widoki na Sudety oraz dolinę Dzikiej Orlicy.
Szczyt Orlicy (1084 m n.p.m.)
Po pokonaniu około 3 km docieramy na szczyt Orlicy – najwyższego punktu polskiej części Gór Orlickich. Na szczycie znajduje się wieża widokowa, z której można podziwiać spektakularną panoramę na czeską i polską stronę Sudetów. Przy dobrej pogodzie widać stąd m.in. Karkonosze i Góry Bystrzyckie. Na Orlicy znajdują się także tablice informacyjne opisujące historię i przyrodę regionu.
Szlak do Twierdzy Hanička (szlak czerwony)
TCzerwony szlak z Zieleńca do Twierdzy Hanička to jedna z najciekawszych tras w Górach Orlickich, łącząca przepiękne krajobrazy z historią regionu. Trasa liczy około 24 km, a jej przejście zajmuje 7–9 godzin w zależności od tempa marszu i warunków pogodowych. Po drodze mijamy liczne punkty widokowe, schroniska oraz historyczne pozostałości systemu obronnego Czech.
Start: Zieleniec
Wędrówkę rozpoczynamy w Zieleńcu, jednym z najpopularniejszych ośrodków turystycznych w Sudetach. Szlak prowadzi początkowo przez otwarte tereny, z których rozciągają się widoki na Góry Bystrzyckie i Orlickie, a następnie wchodzi w gęsty las świerkowy.
Šerlich Sedlo (992 m n.p.m.) ↔ Pod Velkou Deštnou
Po około 4 km marszu docieramy do Przełęczy Šerlich, gdzie znajduje się Masarykova Chata – jedno z najbardziej znanych schronisk w regionie. To doskonałe miejsce na odpoczynek i posiłek przed dalszą trasą.
Szlak kontynuuje swoją trasę w kierunku Velkej Deštnej (1115 m n.p.m.), najwyższego szczytu Gór Orlickich. Mijamy punkt Pod Velkou Deštnou, skąd można odbić na szczyt. Na Velkej Deštnej znajduje się nowoczesna wieża widokowa, z której roztacza się spektakularna panorama Sudetów.
Pod Homolí
Po zejściu z Velkej Deštnej trasa prowadzi przez punkt Pod Homolí, a następnie przez gęste lasy i polany. To spokojny fragment szlaku, idealny do relaksu i podziwiania natury.
U Anenského Vrchu – Pod Anenským Vrchem
Po około 14 km wędrówki docieramy do Anenskiego Vrchu (991 m n.p.m.), gdzie znajduje się wieża widokowa Anna. Oferuje ona panoramiczne widoki na czeską stronę Gór Orlickich i okoliczne pasma.
W okolicach Pod Anenským Vrchem znajdują się także pozostałości umocnień wojskowych z lat 30. XX wieku, będące częścią czeskiego systemu obronnego.
U Černodolské Rezervace
Kolejny fragment szlaku przebiega w pobliżu rezerwatu Černodolský, który chroni unikalne ekosystemy leśne i torfowiska. To jedno z najbardziej dzikich i malowniczych miejsc na trasie.
Twierdza Hanička
Ostatni odcinek trasy prowadzi przez lasy w kierunku Twierdzy Hanička, jednej z najciekawszych fortyfikacji w Sudetach. Zbudowana w latach 30. XX wieku, była częścią czeskiego systemu obronnego. Dziś twierdza pełni funkcję muzeum, gdzie można zwiedzać podziemne korytarze i bunkry.
Praktyczne wskazówki dla turystów
Planując wyprawę w Góry Orlickie, warto dobrze się przygotować, aby maksymalnie cieszyć się wędrówką i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. Oto kilka kluczowych informacji, które mogą okazać się pomocne.
Przeczytaj również: Jakie szczyty należą do Korony Gór Polskich?
Najlepsze okresy na wędrówki
Najbardziej sprzyjające warunki do pieszych wędrówek panują od późnej wiosny do wczesnej jesieni.
- Wiosna (kwiecień–czerwiec) – to czas, gdy przyroda budzi się do życia, a szlaki nie są jeszcze zatłoczone. Temperatury są przyjemne, ale należy uważać na wilgotne podłoże po roztopach.
- Lato (lipiec–sierpień) – najcieplejszy okres, idealny na długie wyprawy. Warto jednak pamiętać o ochronie przed słońcem i nawadnianiu organizmu. W wysokich partiach gór mogą występować burze, dlatego dobrze jest sprawdzać prognozy pogody.
- Jesień (wrzesień–listopad) – charakteryzuje się piękną paletą barw i stabilniejszą pogodą, jednak dni są coraz krótsze, a noce chłodne. Może pojawić się mgła, dlatego dobrze jest mieć przy sobie latarkę czołową i mapę.
- Zima (grudzień–marzec) – okres dla bardziej doświadczonych turystów. Szlaki mogą być pokryte śniegiem i lodem, a warunki pogodowe szybko się zmieniają. Jeśli planujesz zimowe wędrówki, zabierz raki, kijki trekkingowe i ciepłą odzież.
Wyposażenie i przygotowanie
Dobre przygotowanie to klucz do udanej i bezpiecznej wyprawy. Oto najważniejsze rzeczy, które warto zabrać:
- Wygodne obuwie trekkingowe – najlepiej wodoodporne, z dobrą przyczepnością do podłoża.
- Ubiór dostosowany do pogody – warstwowy system ubioru sprawdzi się najlepiej. W chłodniejsze dni warto zabrać wiatrówkę i polar, a w cieplejsze lekką, przewiewną odzież. Warto mieć przy sobie czapkę i rękawiczki – nawet latem w wyższych partiach gór może być chłodno.
- Plecak (20–30 litrów) – wystarczający na jednodniową wycieczkę. Warto mieć w nim miejsce na kurtkę przeciwdeszczową, zapas wody i prowiant.
- Mapa lub GPS – w górach zasięg telefoniczny może być ograniczony, dlatego warto mieć mapę papierową lub aplikację z mapami offline.
- Zapas wody i jedzenia – w zależności od trasy i dostępności schronisk warto zabrać co najmniej 1,5–2 litry wody oraz wysokokaloryczne przekąski (batony energetyczne, orzechy, kanapki).
- Apteczka pierwszej pomocy – podstawowe wyposażenie to plastry na otarcia, bandaż elastyczny, środki przeciwbólowe i folia NRC (ratunkowa).
- Latarka czołowa – może okazać się niezbędna, zwłaszcza jeśli wędrówka się przedłuży.
- Kijki trekkingowe – szczególnie przydatne na stromych podejściach i zejściach, pomagają odciążyć stawy.
Schroniska i noclegi
W regionie Gór Orlickich znajduje się wiele miejsc oferujących odpoczynek i schronienie dla turystów. Warto wcześniej sprawdzić ich dostępność, szczególnie w sezonie letnim i zimowym, gdy ruch turystyczny jest największy.
Najważniejsze schroniska i miejsca noclegowe:
- Masarykova Chata (Šerlich) – jedno z najpopularniejszych schronisk w Górach Orlickich, położone na przełęczy Šerlich, idealne na przerwę podczas wędrówki.
- Schronisko pod Velkou Deštnou – oferuje podstawowe zaplecze dla turystów, znajduje się niedaleko najwyższego szczytu Gór Orlickich.
- Chata na Anenském vrchu – klimatyczne miejsce na odpoczynek, z pięknymi widokami na okoliczne pasma górskie.
- Hotele i pensjonaty w Zieleńcu – Zieleniec to doskonała baza wypadowa, z licznymi pensjonatami, hotelami i gospodarstwami agroturystycznymi.
Dla osób preferujących noclegi w terenie istnieje możliwość biwakowania w wyznaczonych miejscach, jednak należy pamiętać o zasadach ochrony przyrody i nie pozostawiać śmieci.
Dodatkowe wskazówki
- Planuj trasę wcześniej – sprawdź długość, przewyższenia i miejsca, gdzie możesz odpocząć lub uzupełnić zapasy.
- Sprawdzaj prognozę pogody – warunki w górach mogą się szybko zmieniać, więc warto być przygotowanym na deszcz, wiatr czy nagłe ochłodzenie.
- Respektuj przyrodę – nie zbaczaj ze szlaków, nie hałasuj i nie zostawiaj śmieci. Góry Orlickie to cenny ekosystem, który warto chronić.
- Miej gotówkę – nie wszystkie schroniska akceptują płatności kartą, dlatego warto mieć przy sobie trochę czeskich koron lub złotówek.
Dobre przygotowanie to gwarancja bezpiecznej i udanej wyprawy. Góry Orlickie oferują niezwykłe krajobrazy, bogatą historię i świetnie oznakowane szlaki – warto je odkrywać na własnych nogach!
Góry Orlickie to idealne miejsce dla miłośników przyrody, pieszych wędrówek oraz historii. Bogactwo szlaków turystycznych sprawia, że każdy znajdzie tu trasę dostosowaną do swoich możliwości i zainteresowań. Aktywne spędzanie czasu w tych górach to doskonały sposób na relaks i odkrywanie piękna natury. Nie zwlekaj – zaplanuj swoją wędrówkę i poznaj uroki Gór Orlickich!
